Çocuğum Neden Arkadaşlarına Vuruyor? - Çocuklarda Olumsuz Sosyal Davranışlar

“Benim 4 yaşında bir oğlum var özellikle kamp sürecinde, negatif davranışlar sergilemeye başladı. Kendi akranlarıyla oynarken, ansızın arkadaşlarına vurabiliyor. Biz bunu kaç kere engellemeye çalıştık ama başarılı olamadık. Bunun için yapmalıyız?”

Cevap:

Olumsuz sosyal davranışlar kavramı; vurma, itme, karşısındakine bir nesne atma, sözel saldırganlıkta bulunma gibi istenmedik sosyal davranışlar için kullandığımız bir ifadedir.

Çocuklar hangi durumlarda olumsuz sosyal davranışlar gösterirler?

•Duygularını ifade etmede zorlandıklarında •Kendi isteklerini (olumlu ya da olumsuz) karşısındaki çocuğa kabul ettiremedikleri ya da zorlandıkları zamanlarda • İstemedikleri bir davranış ile karşılaştıkları zaman ne yapacaklarını bilmediklerinde •Sosyal öğrenme yoluyla vurma, bağırma gibi davranışları öğrendiklerinde veya öğrendikleri bu farklı davranışı deneyimlenmek istediklerinde • Anne/ Babası tarafından evde her isteği yerine getirilen çocuklar arkadaşlarından da aynı koşulsuz kabulü görmek isterler ve göremediklerinde • Aile yaşantısı içerisinde duygularını ifade etmekten çekinen ya da korkan çocuklar da bastırdığı bu olumsuz ve onu yoran duygularını başka sosyal ortamlarda göstererek geçici bir rahatlama duygusu yasamak amacıyla gibi nedenlerden ötürü istenmedik olumsuz sosyal davranışları gösterebilirler.

Çözüm adına neler yapılabilir?

• Öncelikle yukarıdaki maddeleri okuyup çocuğunuzun hangi duyguyu yaşıyor olabileceğini bulmaya çalışın •Ne yapmaması gerektiğini değil ne yapması gerektiğini öğretin

• Sakın arkadaşına vurma! Vurduğunu görürsem ceza veririm, bir daha seni parka götürmem, sen çok kötü bir çocuksun, şimdi o çocuğun annesi gelip seni dövecek, bak insanlar sana ne kadar da kötü bakıyor gibi çocuğu sosyal ortamlara karşı kaygı ve korku oluşturabilecek ve kendisini güvensiz hissettirebilecek söylemlerden kaçının. •Oyun esnasında çocuğunuzu dikkatlice gözlemleyin ve onun hangi durumlarda karşılaştığında çaresiz kaldığını, öfkelendiğini ve vurma davranışını gösterdiğini tespit edin. Tespit ettiğiniz durum karşısında onunla olayı evde oyun şeklinde canlandırarak doğru baş etme davranışını kendisinin keşfetmesine yardımcı olun. • 4 yaş çocuğu içerisinde bulunduğu gelişimsel dönemden ötürü ‘benmerkezci’ dir ve kendisini ifade etme ihtiyacı üst düzeydedir. Bu nedenle yaşadığınız ülkenin dilinde olmak üzere bazı cümleleri konuşmayı öğrenmesinde yardımcı olun. -oynamak istiyorum-evet -hayır -yapma -istemiyorum -ismim... -senin ismin ne? Gibi cümleleri öğrenmesi oyun içerisinde onu daha aktif yapacaktır. •Duygularını yüz ifadesi olarak göstermesini öğretin. Duyguların yüz ifadesi evrensel olduğu için dili öğrenene kadar kullanabileceği etkili bir iletişim yöntemi olacaktır. •Sosyal ortamlarda göstermiş olduğu olumlu davranışlarını takdir ederek pekişmesini sağlayın. •Sabırlı olun ve lütfen aşırı tepkilerden kaçının. Unutmayın ki, 4 yaşındaki bir çocuğun ruhsal olarak sağlıklı bir şekilde gelişebilmesi için olumlu ve olumsuz sosyal davranışlarla karşılaşması, farkındalık oluşturabilmesi ve doğru davranışı seçebilmesi gerekmektedir. •Değerler eğitimi, karakter eğitimi amaçları için hazırlanmış olan hikâye ve masalları muhakkak okumaya ve birlikte kitaptaki olaylar hakkında konuşmaya özen gösterin.